Het circusverleden als inspiratie

De Spil nodigt tijdens de kleine stooringe enkele sprekers uit om te komen vertellen op welke manier het circusverleden hen inspireert. Welke rol speelt dat verleden in hun leven en werk? Wat of wie is het nu juist dat hen zo bezielt? 
 
De sprekers doen hun verhaal aan de hand van twintig afbeeldingen in 6 min en 40 sec om precies te zijn, een concept voor het houden van korte, creatieve presentaties, ontstaan in Japan (Pecha Kucha).  Tijdens de talks bieden we je een lekkere broodjeslunch aan. 
 
Sprekers: Aline Breucker (beeldend kunstenaar, kostuumontwerpster) - Bram De Laere (clown) - Jakobe Geens (acrobate) - Jan Inghelbrecht (privé-verzamelaar circus) - Nikolaas Martens (illusionist, mentalist) - Kurt Vanhoutte (hoogleraar Universiteit Antwerpen) 
 
 
Aline Breucker is een visueel artieste, performer, scenograaf en kostuumontwerpster. Ze studeerde af aan Ecole Nationale Supérieure des Arts Visuels de La Cambre in Brussel (2005). Sinds 2009 staat ze samen met Quintijn Ketels aan het roer van hun eigen gezelschap Side-Show (https://www.side-show.be/nl/side-show-home), co-creëerde en speelde mee in hun circusvoorstellingen. 
Voor haar werk grasduint Aline vaak in circusarchief voor inspiratie. De opdracht die ze kreeg binnen het project ‘Old School’s Cool’ (ikv groote stooringe 2021) en ‘Clown College’ (ikv groote stooringe 2024) paste haar dan ook als een handschoen: creëer kostuums voor de artiesten met een knipoog naar het circusverleden.  
Momenteel doet ze research ter voorbereiding van een nieuwe Side-Show creatie rond circus kostuums in de vorm van een modeshow. (try-out op de groote stooringe 2027) 
 
Ook na haar afstuderen aan de circushogeschool DOCH in Stockholm blijft acrobate Jakobe Geens zichzelf en haar publiek uitdagen, met steeds weer nieuwe perspectieven, disciplines en verhalen die bijdragen aan een veelzijdige en gelaagde circuspraktijk. Het circusverleden is al een tijd een belangrijke inspiratiebron voor Jakobe. Dat was het zeker voor haar nieuwste voorstelling ‘Organiek Mechaniek’ waar ze onder andere de mosterd haalde bij de geschiedenis van de fietsacrobatie, fietsacrobates en de eerste fietsende dames in het algemeen. Met deze speelse familievoorstelling tourt ze in binnen- en buitenland. 
 
Als zestienjarige jonge gast toerde Bram De Laere al met het toenmalige circus Rose Marie Malter. Hij debuteerde er als goochelaar-clown, hielp mee met de op- en afbouw van de tent, de verzorging van de paarden, sliep in een caravan en luisterde naar de vele verhalen. Hij ging studeren aan de circushogeschool, eerst aan ACAPA in Tilburg, later aan de ESAC (Ecole Supérieure des Arts du Cirque, Brussel). Maar de schooljaren met strakke en lange dagen training doofden het circusvuur in hem en hij besloot te reizen. Tot hij een goeie vriend van Circus Pipo tegenkwam. De goesting borrelde terug op en hij ging met een clownstrio mee op tournee met onder andere Circus Pipo, Circus TikTak en Circus Inaya. 
Onder de vlag van het Erfgoeddecreet (Leerling-Meester) krijgt Bram een beurs om op zoek te gaan naar het immaterieel erfgoed van tweehonderdvijftig jaar clownerie. Hij werkte hiervoor nauw samen met Marquis Pauwels van Tik Tak Circus, momenteel de oudste circusdirecteur van België. Ze namen reeks oude clown entrees onder de loep. Van 2022 tot 2024 speelt Bram als clowneske acteur mee in enkele succesvolle theatervoorstellingen van het Nederlandsche gezelschap NNT. Momenteel timmert Bram verder aan zijn weg om erfgoed hand in hand met hedendaagse praktijken te laten gaan. Met een focus op beklijvende verhalen en straffe techniek bouwt hij in 2025 aan zijn nieuwe voorstelling die in juni 2026 in première gaat. Op de kleine stooringe brengt hij een try-out.  
 
Nikolaas Martens is een Gentse ingenieur-architect, goochelaar en verzamelaar van objecten, affiches en boeken over illusionisme en de geallieerde kusten. Hij raakte in de ban van de goochelkunst op de Gentse foor en bij het bezoeken van de internationale circussen op het Sint-Pietersplein. Vanuit zijn passie voor magie ontstond zijn interesse in het spiritisme, dewelke hij verbeeldt met voorstellingen zoals SEANCE MYSTIQUE en BENEVOL, MEESTER VAN MYSTERIËN in het Gentse House of Mysteries (www.houseofmysteries.be), en andere speellocaties. (www.nikolaasmartens.eu).  
Naast zijn rol als medium in deze voorstellingen is hij medeoprichter van Mystery Lab vzw (https://www.mysterylab.be/), een denktank voor verwondering, illusie en magie. Dit unieke R&D centrum voor illusionisme vertrekt vanuit de literatuurstudie om ons rijke, collectieve geheugen op te frissen en te verzinnebeelden in prikkelende samenwerkingen, publieke voorstellingen en projecten. Zowel in zijn voorstellingen als bij de club van Mystery Lab is het goochelverleden een onuitputbare inspiratiebron. 
 
Jan Inghelbrecht is van jongs af aan bezeten door het circus en haar verleden. Het is dan ook niet te verwonderen dat hij door de jaren heen een bijzondere en unieke circus collectie heeft verzameld: affiches, foto’s, archief, objecten, kostuums, boeken, ... Hij kent het traditionele circus als geen ander. Hij volgt niet alleen de actualiteit op de voet, hij onderzoekt ook haar geschiedenis, tradities en familiestambomen. Verder blijft hij ijveren voor de erkenning van het traditioneel circus als cultureel erfgoed. 
 
Kurt Vanhoutte is als hoogleraar theaterwetenschap verbonden aan de Universiteit Antwerpen, waar hij een masterprogramma in Theater- en Filmstudies coördineert.  Zijn onderzoek richt zich op de mise-en-scène van wetenschap en kennis in de negentiende eeuw. Vanhoutte leidde B-magic (2018-2025), een grootschalig interdisciplinair project over de magische lantaarn. Hij komt vertellen over hoe hij samen kunstenaarsduo Doina Kraal & Roger Cremers een nieuw Tarot-kaartenspel (‘Funfair Tarot des Forains’ ) ontwikkelt op grond van beelden uit de 19e-eeuwse circus- en kermiscultuur.  
Tarot is eeuwenoud, maar bereikte een hoogtepunt in 19e eeuw wanneer de kaarten een symbolische betekenis verwierven. Niet toevallig verwierven de kaarten een centrale plek op de kermis en verwante plekken van populair entertainment. De Tarot lokte een dialoog uit tussen waarzeggers en bezoekers die het midden hield tussen ernst en vermaak. Vandaag is Tarot populairder dan ooit als een verhalend instrument. Deze ‘Funfair Tarot des Forains’ brengt archiefbeelden uit de cultuur van circus, kermis, magie tot leven door ze te belichamen.